Z danych zebranych w raporcie PwC „Real Estate Investor Survey” wynika, że najniższa stopa zwrotu z inwestycji najbardziej atrakcyjnych biurowców w Warszawie osiąga poziom 4,5%, w Krakowie 5,7%, a we Wrocławiu 5,9%. Z kolei w logistyce stopy zwrotu kształtują się na poziomie od 5% do 8,5%. Respondenci są zgodni co do tego, że w najbliższym roku stopy procentowe pozostaną stabilne, dopiero w dłuższej perspektywie mogą wzrosnąć.
W ciągu ostatnich kilku lat rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce przeżywa rozkwit. W 2018 roku, wolumen transakcji na tym rynku przekroczył 7 miliardów euro, co stanowiło absolutny rekord w historii. Dobra koniunktura gospodarcza, połączona z faktem, iż Polska dołączyła do krajów rozwiniętych według FTSE Russell, spowoduje, że jeszcze więcej inwestorów zagranicznych będzie zainteresowana polskim rynkiem nieruchomości komercyjnych, co może się przełożyć na kolejny rekordowy rok.
Kinga Barchoń, partner w PwC, lider zespołu usług doradczych dla sektora nieruchomości w PwC
Warszawa i miasta regionalne
Autorzy raportu podkreślają, że Warszawa odczuwa obecnie niewystarczającą podaż nowoczesnej powierzchni biurowej i ta sytuacja nie zmieni się w ciągu najbliższego roku, gdy duże, trwające obecnie projekty zostaną oddane do użytku. Dodatkowo, eksperci przewidują, że niedostatek atrakcyjnych gruntów w samym centrum miasta spowoduje proces zastępowania starszych obiektów nowymi, nowoczesnymi budynkami.
Regionalny rynek nieruchomości zyskuje dzięki ciągle rosnącej branży BPO/SSC oraz firmom informatycznym. Z perspektywy 2030 roku, miastem, które może zyskać najwięcej, jest Łódź – dzięki bliskiej odległości do stolicy oraz znacząco niższym kosztom życia, a relatywnie wysokim standardem życia stanie się atrakcyjną alternatywą do Warszawy.
Widocznym trendem na rynku biurowym w Polsce jest dynamiczna ekspansja operatorów co-workowych oraz biur serwisowanych. Popularność tego typu rozwiązań (będąca odzwierciedleniem trendów globalnych) w znacznej mierze wynika z możliwości zapewnienia elastycznej formy i okresu najmu. Model najmu biur serwisowanych ułatwia firmom szybkie zapewnienie przestrzeni w przypadku ekspansji lub konieczności tworzenia dedykowanego miejsca pracy dla grup projektowych zawiązywanych na określony czas.
Grzegorz Kmieciński, menedżer w zespole usług doradczych dla sektora nieruchomości w PwC
W logistyce, w porównaniu do sektora biurowego, stosunkowo mniej najemców przedłuża obecne umowy. Wynika to z faktu, iż najemcy rozwijają się w tak szybkim tempie, że potrzebują większej powierzchni, której często nie są w stanie wynająć w swoich obecnych, mniejszych magazynach.
W sektorze logistycznym coraz większą rolę zaczyna odgrywać technologia, a także procesy automatyzacji, które powodują, że coraz więcej czynności ludzkich może być zastępowanych przez maszyny, np. dostęp do powierzchni magazynowych, czy data centers. Rozwój infrastruktury drogowej oraz planowana budowa CPK wspomoże dalszy rozwój sektora logistyki, a także stworzy szansę dla mniejszych ośrodków, takich jak Białystok czy Rzeszów.
Krzysztof Stempień, starszy konsultant w zespole usług doradczych dla sektora nieruchomości w PwC
Eksperci PwC zwracają także uwagę, że coraz większym zainteresowaniem cieszą się projekty joint venture, w których zagraniczny inwestor poszukuje lokalnego partnera ze znajomością rynku oraz know-how. W takim partnerstwie, zagraniczny inwestor zapewnia finansowanie danego projektu, a lokalny partner jest w stanie zaoferować doskonałe zrozumienie lokalnych uwarunkowań oraz posiada niezbędne umiejętności pomagające zrealizować przedsięwzięcie od strony formalno-organizacyjnej.
O badaniu PwC Real Estate Investor Survey
Badanie PwC Investor Survey jest analizą obecnej sytuacji na rynku biurowym i magazynowym, obejmującą również prognozy rozwoju tej branży. W polskiej części badania przeanalizowane zostały trzy miasta w sektorze biurowym (Warszawa, Kraków, Wrocław – miasta, które mają ponad 1m m2 powierzchni biurowej) oraz pięć głównych regionów logistycznych: Warszawa, Polska Centralna, Poznań, Dolny Śląsk, Katowice. Wśród podmiotów, które wzięły udział w badaniu 57% stanowili inwestorzy, a 43% deweloperzy. 43% badanych działa w sektorze logistyki, 29% w sektorze biurowym, a 29% w kilku sektorach jednocześnie.
Źródło: PwC
